Voor het eerst naar een voorstelling van Dood paard en ik wist eigenlijk niet wat ik kon verwachten. Maar het zeer relaxte begin, inclusief de dans en de mooie proloog van de trompettist zorgden ervoor dat ik er meteen zin in had.
Zonder een echte dialoog tussen de broers kwam er toch een spanning in het stuk en werd je geïnteresseerd over hoe dit zou aflopen.
Wat zeker hielp was de bloederige wijn en de zeer psychopatische opstelling van Atreus tegenover de hongerige Thyestes.
Het getrompetter werd gedurende de voorstelling steeds minder storend en ook het licht dat bijna onmerkbaar flikkert wordt een soort ritme in de voorstelling.
De epiloog is, ondanks dat je weet wat er moet gebeuren, toch aangrijpend.

Nette, verzorgde voorstelling…

Het is 1977; na elkaar twee jaar niet gezien de hebben ontmoeten Jerry en Emma (ex-minnaars) elkaar weer. De spanning tussen hen beide is voelbaar. Stuk voor stuk komen de hoogte- en dieptepunten van de afgelopen negen jaar, waarbij de relatie tussen Jerry, Emma en Robert (man van Emma, beste vriend van Jerry) centraal staat, aan bod in a-chonologische volgorde. Daardoor krijgen veel achteloze opmerkingen ineens een diepere betekenis. Hierin schuilt de kracht van het stuk, want niet de oplossing van het conflict, maar juist de manier waarop het conflict tot stand is gekomen maakt het boeiend. Gelukkig is de regisseur (Peter van Kraaij) dan ook trouw gebleven aan de tekst van Harold Pinter. Ook wat betreft de vormgeving is er rekening mee gehouden dat het stuk je mee terug neemt in de tijd, naar verschillende plaasten: middels het verschuiven van een paneel of een verandering in het licht wordt subtiel, doch effectief, een geheel andere sfeer gecreëerd. Een goed stuk, omdat alle voorkomende elementen uitstekend op elkaar afgestemd zijn.

Eindelijk kaarten weten te bemachtigen voor Acda en de Munnik in Amersfoort.
Al eerder eens live zien optreden en dat was top!

De Rock-Opera raakt voor mij kant noch wal. Het geluid was erg slecht, we konden op het balkon de helft niet verstaan.
De dansende manager was eerlijk lachwekkend dan dat het in het stuk pastte.
Ik snap dat Thomas en Paul hun eigen ding willen doen, maar als er veel mensen weglopen in de pauze, moet je je toch even achter je muzikale oren krabben.
Jammer…ik wacht wel tot ze weer gaan doen waar ze goed in zijn…liedjes zingen.

En de winnaar is niet Ivo van Hove. Toneelgroep Amsterdam brengt de toeschouwers weliswaar heel dicht bij Johan en Marianne. Op het podium zelfs. Dichterbij kan niet in een theater. En Van Hove experimenteert er gelukkig weer heerlijk op los. Maar toch. Hij vertelt het verhaal met veel woorden en veel geschreeuw, en naar mijn zin wat te weinig met beelden. Woorden overigens, die nogal wat herinneringen oproepen aan de jaren zeventig, toen eindeloos praten over relatieproblemen nog bon ton was. In de film 5x2 actualiseert Francois Ozon Bergman’s verhaal wel. In dat éne beeld alleen al, in de eerste scène, die close-up van het gezicht van Valéria Bruni Tedesci als Marianne. Het is na de scheiding, als ze voor de laatste keer en eigenlijk tegen haar wil met Johan vrijt. In dát beeld in die film zit al meer dramatiek dan in de het volledige eerste deel bij Van Hove. Alwin Pulinckx, die in Van Hove’s eerste scène Johan speelt, is een heel aardige jongen. Het valt niet hem te verwijten dat hij, en zijn drie collega’s in die scène, gewoon nog te jong en onervaren zijn. Gelukkig is het tweede deel, met Hadewych Minis en Roeland Fernhout, een stuk sterker. Daarin, en vooral in het derde en zesde deel, met een sublieme Hugo Koolschijn, zit veel meer dramatiek.
Toch blijft Cinq fois deux (5x2) voor mij de onbetwiste nummer een. Misschien had Van Hove met één Johan en één Marianne minder, als 2x2 dus, wel een kans gehad.

In een virtuoze komedie van Feydeau hebben de vertalers het voor elkaar gekregen om het vileine frans over te brengen naar het Nederlands. Hoewel vandaag afgekraakt in de Volkskrant, absoluut toptheater. Stefan de Walle schittert, net als Gijs Scholten van Aschat en Ariane Schluter. Komedie zoals komedie is bedoeld, met gedroomde bijrol voor Jeroen Spitzenberger.

Bedrog is één van Pinters bekendste toneelstukken. Met fraaie Pinter-voorstellingen als Niemandsland van het Nationale Toneel, verschillende versies van Thuiskomst en Ashes to Ashes van TGA nog helder voor de geest, waren mijn verwachtingen dan ook hoog gespannen. Helaas bleek deze enscenering van regisseur Peter van Kraaij een saaie vertoning die vooral bijzonder vlak gespeeld werd. Vertolkingen van Pinter moeten zinderen, ongemakkelijk, gevaarlijk of mysterieus zijn, het liefst van alles tegelijkertijd. Maar deze voorstelling komt geen seconde daar bij in de buurt.

Dat kluchten weer hip zijn is ook doorgedrongen tot het nog altijd wat statige Nationale Toneel. De geplaagde Frans Strijards maakt daar zijn come-back met een originele, sprankelende regie van De methode Ribadier van Georges Feydeau. Naast kanonnen als Gijs Scholten van Aschat en Ariane Schluter valt, net als in Ivanov, het enorm komische talent van Stefan de Walle op. Als er iemand in Nederland is die aanspraak kan maken op de Nederlandse John Cleese-award, dan is hij het. Zijn dictie, maar vooral zijn mimiek is hilarisch en roept onherroepelijk de hoogtijdagen van de Britse komiek op. Het decor is vindingrijk, compleet met klapdeuren en kasten zoals het hoort, maar dan leuker. Vorm overstijgt in deze voorstelling dan ook verre de inhoud. Dat is maar goed ook.

Waarom? Ooit moeten Pinters dialogen eigentijds en intrigerend hebben geklonken. Stond een driehoeksverhouding in galerie-runnende en op Torcello dode dichters lezende kringen garant voor erotische spanning. Dat is voorbij. De acteurs deden hun best, al verdraag ik de stem van Marieke Heebink nog altijd moeilijk en bakte Barry Atsma niets van zijn liefdesverklaring. Een overbodige productie.

Een mooie voorstelling, die de moeite waard was om naar Antwerpen af te reizen. Een beklemmend bijzonder toneelstuk.
Waar de afstandelijkheid tussen de familieleden nog eens door de spiegels werden benadrukt.